Afgelopen januari stond ik samen met collega Arabiste Nicolien Zuijdgeest in Theater Branoul in Den Haag. On stage voor een geïnteresseerd publiek vertelden we over een bestseller uit de Arabische wereld: Het Yacoubian. Deze geweldige Egyptische roman kwam in 2002 uit en werd in 2007 in het Nederlands vertaald. Het boek is ook verfilmd in Egypte. Het is een mozaïekvertelling, gesitueerd in een -ooit- prachtig gebouw in Caïro. Alle rangen en standen leven door (en vooral) naast elkaar en zo schiep schrijver Alaa al Aswany een mooie metafoor voor de Egyptische samenleving. Jaren geleden schreef ik al over het Yacoubian op mijn blog.Lees verder
In het theater met Arabische literatuur
6 februari 2019 - Leave a Comment
Nada Ahmed strijdt voor vrijheid en onafhankelijkheid
8 maart 2015 - Leave a Comment
Op Internationale Vrouwendag (8 maart) zet ik graag weer een sterke vrouw in de Arabische wereld in de spotlights.
Nada Ahmed is eind twintig, opgeleid als orthopedagoog en Egyptische. Ze groeit op in een gelovig gezin met strikte regels. Nada wil vrij zijn en haar eigen keuzes maken. Na de revolutie van 2011 maakt ze zich steeds verder los en besluit ze haar droom na te jagen: theater voor kinderen maken. Ze houdt met allerlei baantjes het hoofd net boven water, woont op verschillende plekken en ontmoet Mahmoud die ze haar grote liefde noemt. Lees verder
Ramadan Karim
11 juli 2013 - Leave a Comment
Op 9 of 10 juli 2013 startte de Ramadan, de heilige maand voor moslims waarin van zonsopgang tot zonsondergang gevast wordt. Dat betekent geen eten, geen drinken, niet roken en geen sex. Deze periode is belangrijk voor moslims, want het is een maand van bezinning en van reflexie, op het eigen leven maar vooral op wat het betekent om arm te zijn en geen eten te hebben.
Het is ook een feestelijke maand. ‘s Avonds na het breken van het vasten gezellig met de familie eten en samen zijn. De nieuwste soapseries worden vertoond en hele families genieten er samen van. Het samenzijn kan je wel een beetje vergelijken met de kerstdagen, maar dan dus een maand lang.
De islamitische kalender is gebaseerd op maanjaren, die korter zijn dan ‘ons’ zonjaar. Daarom schuift de datum elk jaar ongeveer 11 dagen naar voren. Ramadan 2013 eindigt op of rond 7 augustus 2013. Ook weer afhankelijk van de stand van de maan.
Geniet ook van deze prachtige foto’s van de eerste dag van Ramadan in 2013.
Hiernaast de Ramadan Highway Code, met de do’s and don’t’s tijdens deze belangrijke periode. Gevonden op Facebook.
Ramadan Karim voor iedereen die aan het vasten is!
Boekrecensie: Ochtend in Jenin
11 juni 2013 - 2 Comments
Afgelopen dagen was ik ondergedompeld in een prachtige familiegeschiedenis: de roman ‘Ochtend in Jenin’ van Susan Abulhawa. Het verhaal beschrijft 3 generaties van de Palestijnse familie Abulheja. De verdrietige geschiedenis van het Palestijnse volk sinds de stichting van de staat Israël in 1948 is de achtergrond bij dit verhaal. Het is een prachtig en rijk verhaal, waarin ik helemaal meeleefde met Amaal, Joessoef en hun broer Isma’iel die vermist raakte tijdens de vlucht uit hun dorp Ein Hod. Isma’iel groeit op als joodse jongen met de naam David…
1948 wordt door Palestijnen de Nakba genoemd, de catastrofe. In dit rampjaar werden honderdduizenden gedwongen te vluchten uit hun dorpen, kwamen velen om en werden honderden steden en dorpen door de Israëli’s met de grond gelijk gemaakt, zodat terugkeer geen optie meer is.Lees verder
Ontdekkingsreiziger Thesiger schrijft over Arabië
20 november 2012 - 2 Comments
Wilfred Thesiger (1910- 2003) wordt wel de laatste echte ontdekkingsreiziger genoemd. Hij reisde tussen 1945 en 1950 door Rub al Khali (het Lege Kwartier), het uitgestrekte -en lege- woestijngebied tussen Saudi-Arabië, Oman en Jemen. Over zijn tochten van totaal 15.000 kilometer, per kameel met bedoeienen, schreef hij ‘Arabian Sands’ (vertaald als ‘Woestijnen van Arabië’). Het is een verslag van een wereld en een leven dat niet meer bestaat. Na de ontdekking van de olie in de jaren vijftig ondergingen Saudi-Arabië en Oman een complete metamorfose in 20 jaar: van kameel naar auto’s en vliegtuigen, van tenten naar veelal prachtige huizen. Alleen in Jemen kan je nog iets terugvinden van die tijd.
Wilfred Thesiger werd in Ethiopië geboren. Zijn vader was daar Britse gezant. De eerste negen jaar van zijn leven bracht hij in Ethiopië door en zijn moeder nam hem overal mee naartoe. Zelf verklaarde hij zijn reislust uit deze jonge ervaringen. Lees verder
Fijn suikerfeest!
20 augustus 2012 - Leave a Comment
Miljoenen moslims vieren deze dagen het einde van de Ramadan. De vastenmaand wordt traditioneel afgesloten met het Suikerfeest, ook wel Eid El Fitr of Şeker Bayramı genoemd. Het is een echt familiefeest dat drie dagen duurt. Samen eten, bij elkaar op bezoek gaan, cadeautjes voor de kindjes en veel zoetigheid (vandaar ook de bijnaam ‘Suikerfeest’). Een beetje zoals de Nederlandse kerst dus. Mensen wensen elkaar ‘Eid Mubarak’: een gezegend feest. Ook zijn er de bijbehorende (e-)kaartjes, zoals naast deze post.
Ramadan is de negende maand van het islamitische jaar en is de maand waarin het overgrote deel van de moslims van zonsopgang tot zonsondergang vast. Dat betekent geen eten, geen drinken, niet roken en ook geen seks. Lees verder
Taboedoorbrekende roman ‘Het Yacoubian’
15 juli 2012 - 2 Comments
Cultuur vindt ook zijn weerslag in boeken. Een heerlijk boek van Egyptische hand is ‘Het Yacoubian’. De Egyptische tandarts Alaa Al Aswany schreef hiermee in 2002 een bestseller, die vanuit het Arabisch in meer dan dertig talen is vertaald. De roman deed veel stof opwaaien in de Arabische wereld, onder andere door de openheid over homosexualiteit en de maatschappij-kritische toon (corruptie en sociale taboes).
Het verhaalt over het Yacoubian, een appartementengebouw in het hart van Caïro, neergezet rond 1930. Toen woonden er enkel rijken en hoogwaardigheidsbekleders met hun gezin. In 1990, aan de vooravond van de Golfoorlog, is het de woning van vele gezinnen, appartementen zijn opgedeeld en in de hutjes op het dak (vroeger alleen voor opslag gebruikt) wonen ook hele gezinnen.
Dit overvolle gebouw is een mooie metafoor voor de Egyptische samenleving. Ook is het de perfecte setting voor een ontluikende liefde tussen twee jonge mensen, de uiteindelijke radicalisering van een van beiden, een bemiddelde homo die in het homofobe Egypte zijn weg probeert te vinden en een rijke zakenman die vooral achter de vrouwen aanzit en door zijn zus uit zijn eigen appartement wordt gezet. Veel verhaallijnen die af en toe samen komen en dan weer hun eigen weg gaan.
De Profeet van Kahlil Gibran
25 juni 2012 - 4 Comments
Eens in de zoveel tijd lees ik in ‘De Profeet’ van de Libanese dichter Kahlil Gibran (ca. 1882-1931). Als je zijn werk nog niet kent, lees dan vooral verder, want het is bijzonder! Gibran was een poëtische schrijver, filosoof en hij schilderde ook graag.
Gibran werd geboren in Libanon en verhuisde op zijn 12e naar de Verenigde Staten. Hij heeft verschillende werken gepubliceerd, maar ‘The Prophet’ is zeker het bekendste werk. Het werk verscheen in het Engels in 1923 en is (nog steeds!) een van de best verkopende boeken ter wereld. Het is in meer dan 40 talen vertaald.
Deze bijzondere man heeft toekomstbestendig geschreven, dat blijkt wel. Zijn woorden worden nog vaak aangehaald, onder andere bij bijzondere gelegenheden zoals bruiloften en geboortes. In het verhaal geeft een profeet (Almoestafa) zijn visie op allerlei onderwerpen en dat leidt tot filosofische woorden.
Zo zegt hij over kinderen:
‘Jij mag hun geven van je liefde, maar niet van je gedachten, want zij hebben hun eigen gedachten. Je mag hun lichamen huisvesten, maar niet hun zielen want hun zielen toeven in het huis van morgen, dat je niet bezoeken kunt, zelfs niet in je dromen. Je mag proberen hun gelijk te worden, maar tracht hen niet aan je gelijk te maken.’Lees verder
The 99: superhelden met speciale krachten
6 februari 2012 - 1 Comment
Zoals het westen Superman, Spiderman en Wonder Woman kent, zo kent de Arabische wereld The 99. De superkrachten van de helden van The 99 zijn gebaseerd op de 99 namen van Allah, waaronder kracht, verdraagzaamheid en rechtvaardigheid. De strips zijn seculier van verhaal, maar dus geïnspireerd op de islam.De striphelden van The 99 zagen in 2006 het levenslicht nadat de Koeweitse psycholoog Naif al Mutawa ze creërde. Hij wilde de positieve kanten van de islam onder de aandacht brengen. In de tijd na 9/11 waren er vooral negatieve geluiden te horen, aldus de bedenker. De strips zijn een groot succes en worden in verschillende Arabische landen op de markt gebracht. Ook de Indonesische markt verwelkomde deze helden. Indonesië is het land met de grootste islamitische bevolking. In dit filmpje zie je de impact vanThe 99 op Indonesië.
Het Egypte van Naguib Mahfouz
19 december 2011 - 1 Comment
Op 11 december 2011 was het de 100ste geboortedag van Naguib Mahfouz. Deze Egyptische schrijver (1911-2006) is ongetwijfeld de beroemste schrijver uit de Arabische wereld, omdat hij in 1988 de Nobelprijs voor de Literatuur won. Ondanks deze waardering is Mahfouz nog altijd een onbekende schrijver voor velen, helaas.
Mahfouz heeft in zijn schrijversloopbaan heel veel geschreven, maar het bekendst is toch wel zijn Caïro-trilogie waarin hij in drie delen een familie volgt en en passant een prachtig beeld van Caïro schetst, en specifiek van de volkswijk waar hijzelf opgroeide. Ik heb ook goede herinneringen aan het boek ‘In een roes op de Nijl’: intelectuelen die samen komen op een boot op de Nijl en die genieten van alles wat god verboden heeft. Prachtig geschetst. Het verhaal werd in 2002 met onder meer Sabri Saad el Hamus bewerkt tot een Nederlands toneelstuk.
Ter ere van zijn 100ste geboortedag schreef een journalist van de Engelse krant de Guardian een boeiend portret. De trilogie en ook veel ander werk is in vele talen vertaald, waaronder het Nederlands. De boeken van Mahfouz zijn nog steeds te koop en te leen.