Sinterklaas komt ook in Caïro langs. Uiteraard zou ik zeggen, want waar komt de lieve man niet? Op de Shellschool en bij de Nederlandse ambassadeur viert de Nederlandse gemeenschap Sinterklaas. Tijdens mijn studietijd in Egypte -jaren negentig- mochten mijn studievriendin en ik pietjes zijn. Sint en pieten werden per koetsje door het warme Caïro vervoerd. Ik ‘viel’ uit de koets en strompelde met een verbonden been naar de residentie. Daar mocht ik de Hollandse kindjes opjutten om keihard ‘Sint!’ te roepen. Een bijzonder geluid in deze omgeving en met deze temperaturen. Uiteraard vond Sint de weg naar al die blije kids.
De sfinx in Caïro = net als de zak van Sinterklaas
De pyramides in Gizeh, Caïro (die drie mooie pyramides op een rijtje), worden ‘bewaakt’ door de wereldberoemde sfinx, Abul Haul in het Arabisch. Een sfinx is een mytisch figuur dat in verschillende culturen voorkomt, in de Griekse maar dus ook in de Egyptische cultuur. De Egyptische sfinx is half man, half leeuw en hij werd onder meer gezien als wachter. Naast deze sfinx in Gizeh staan er bijvoorbeeld ook sfinxen in Memphis (ook bij Caïro) en langs de toegangslaan bij de tempels van Luxor en Karnak. Het is niet helemaal duidelijk hoe oud de sfinx van Gizeh is, de ideeën daarover lopen uiteen. Tijdens mijn reizen door Egypte kom ik graag bij de pyramides en even rustig zitten bij die imposante sfinx is vaste prik. Deze twee vermakelijke verhalen horen voor mij altijd bij de sfinx.Lees verder
Sterke vrouw Nawal El Sadaawi
Ze is al over de tachtig, maar nog altijd strijdvaardig: ik heb het over de Egyptische Nawal El Sadaawi (1931), een echte sterke vrouw! Ze werd opgeleid als gynaecologe en is zeer actief als schrijfster, politiek activiste en feministe. Dit jaar zagen we haar weer meer in de media, naar aanleiding van de revolutie in Egypte. Ze protesteerde mee met de betogers op het Tahrir plein en gaf haar ongezouten mening, zoals in dit filmpje waarin ze vertelt dat het regime van Mubarak mensen betaalde met een kip en 50 pond om betogers te slaan. In een ander interview vertelde ze dat ze het nog steeds als haar rol ziet om mensen bij elkaar te brengen: het platform te bieden.
In een interview met de Guardian uit juli 2011 geeft zij haar visie op de revolutie: “het hoofd [Mubarak] is weg, maar het lijf [zijn getrouwen] is er nog”. Ze blijft hoopvol, want ze droomt al van deze revolutie sinds ze 10 jaar is. Hier is ze zelf aan het woord.
Fooi…het hoort er ALTIJD bij
Tijdens deze zomervakantie in het toch totaal niet Arabische Italië zat ik ineens met mijn hoofd in de Arabische wereld toen ik iemand fooi zag vragen. Bij een bezinestation onderweg stopten we voor de welbekende plaspauze. Bij de WC’s hing een enorm, officieel, groen bord waarop stond: ‘Free use of toilets, no tipping required’. Lijkt me duidelijk….. Toch? Want toen we er weer uit kwamen, stond de schoonmaker onder het bord, met in zijn hand een beetje geld waarmee hij nonchalant stond te rammelen. HINT HINT…. dit gebaar ken ik zo goed uit Arabische landen. Ik voelde me opgelaten om niet te geven, dus het werkte. Tijd dus voor een post over Baksjies (het Arabische woord voor fooi).
Egypte roept: Ik wil trouwen!
De juiste huwelijkspartner vinden houdt de gemoederen in Egypte bezig. De afgelopen weken las ik het boek ‘I want to get married‘ van de jonge Egyptische Ghada Abdel Aal. Zij startte met bloggen over haar avonturen rondom het vinden van een echtgenoot en haar blog werd een hit, later in andere talen als boek op de markt gebracht. Hilarisch hoe ze bruidegom nummer 1, 2,3 en verder beschrijft. De ene met betere bedoelingen dan de ander. Bruidegom 2 bleek een dief die haar in de bus aansprak en aangaf haar vader om haar hand te willen vragen….en die haar uiteindelijk haar geld afhandig maakte. Een andere bruidegom-to-be beschrijft ze als technicolor lover (erg kleurrijk gekleed) en zo volgen er nog velen.
Haar verhaal is in Egypte geen uitzondering, maar de openheid waarmee ze erover schrijft, is ongekend. Toen ik dit boek aan het lezen was, moest ik denken aan een liedje dat ik regelmatig hoorde toen ik in Egypte woonde: ‘Mama, ayza atgawiz, bas ma’andisj felus’ [mama, ik wil trouwen maar ik heb geen geld].
En nog een herinnering: tijdens een rondreis in Egypte die ik begeleidde, werd ‘s ochtends om zes uur op mijn deur geklopt door de jongen van de receptie. Met mijn slaperige hoofd deed ik open, waarop hij DE vraag stelde: ‘Possible marriage?’ Verbouwereerd kon ik alleen maar de deur weer sluiten na een duidelijke ‘Nee’, maar ik ben het nooit meer vergeten.
Wat is er toch aan de hand met trouwen in Egypte?Lees verder
Mijn kennismaking met Arabische muziek: Amr Diab
Mijn eerste kennismaking met Arabische muziek was met de muziek van Egyptische volkszanger Hakim in de bus van Aswan naar Abu Simbel. Ik herinner me alleen nog ‘uliluli’, geen idee of hij dat echt zong. Echt verkocht was ik toen ik voor het eerst Amr Diab hoorde: Egyptische zanger (1961) die al sinds 1983 aan de top staat qua muziek, in de gehele Arabische wereld. Heel veel albums verkocht en prijzen gewonnen. Het zijn allemaal zwijmelnummers, over de liefde, over haar ogen, over de maan, dus voor de diepgaande tekst hoef je het niet te doen, maar het klinkt allemaal zo lekker. Lees verder
Aanpassen aan een nieuwe cultuur, stap 2: Egypte
Na Marokko (zie ook mijn eerdere post) vertrokken mijn studievriendin en ik in het najaar van 1995 naar Caïro, Egypte, om een semester te studeren aan het Nederlands-Vlaams Instituut. Nu geen drie weken vrijheid, blijheid, maar 5 maanden leven, wonen en ervaren in een geheel nieuwe omgeving. In onze rugzak ervaringen van onze Marokko-reis, dus we waren er helemaal klaar voor! Dachten we…..tot we de eerste ochtend uit ons flatgebouw stapten en de vrouw van de bawab (de portier, zie ook deze post) begon te wijzen op onze mouwen. Wat bleek: ze vond ze echt te kort!! Weer wat geleerd en hoewel we onze shirts zeker nog wel eens hebben gedragen, waren we weer een stukje bekender met hoe dit in Egypte bekeken kon worden.Lees verder
Kavafis: dichter uit Egypte met Griekse wortels
Weleens gehoord van ‘Ithaka’…een prachtig gedicht van de in Alexandrië geboren dichter Kavafis? Kavafis was een echte Alexandrijn, in 1833 geboren in de Griekse gemeenschap in Alexandrië, de tweede stad van Egypte heerlijk gelegen aan de Middellandse zee. Deze stad kende tot begin 20ste eeuw een grote Griekse gemeenschap. Nog steeds zie je (helaas wel beperkt) overblijfselen van deze gemeenschap, zoals bijvoorbeeld kerken of een taartjestent met een klinkende Griekse naam. Maar Kavafis en ‘Ithaka’ dus…Op zijn twintigste begonnen met schrijven, maar altijd op losse papieren en voor een selectief publiek. Tijdens zijn leven kwam het niet tot publicatie, maar inmiddels is er gelukkig ruimschoots belangstelling voor hem en zijn werk. In Alexandrië kan je zijn geboortehuis bezoeken en er zijn verschillende uitgaves van zijn werk gedaan. Ik vind veel van zijn gedichten mooi, maar ‘Ithaka’ is toch wel mijn favoriet. Mijn ouders kozen dit gedicht al uit voor hun bruiloft -toen was ik er nog niet. Jaren later kwam ik het zelf op het spoor en pas toen hoorde ik dit van hun. Ithaka gaat over het genieten van de reis …en niet persé over de bestemming. Hierbij!
Egyptian Maidens
Cinema Arabe (het Arabisch filmfestival) lonkte weer, dus samen met mijn studievriendin naar ‘Egyptian Maidens’. Vorige week bezocht ik ‘Transit Cities‘, een Jordaanse film met toevallig dezelfde hoofdrolspeelster, Saba Mubarak. ‘Egyptian Maidens’ vertelt het verhaal van twee nichtjes, beiden rond de 30, die nog niet aan de man zijn, maar dat wel willen. In een cultuur waar je niet vrij bent om zomaar contacten te leggen met mannen, blijkt dit een lastig positie voor de dames. Ze doen omzichtige pogingen om in contact te komen met potentiële echtgenoten, een van hen wordt zelfs politiek actief (hoewel ze zelf zegt er niets mee te hebben) om zo mannen te kunnen ontmoeten. De ander belandt uiteindelijk in een soort praatgroep waar ze haar angst om alleen te blijven deelt met een groep vrouwen met dezelfde angsten. Opmerkelijk is de angst van een van de andere vrouwen: ‘Het huwelijk geeft mij bewegingvrijheid. Ik ben bang dat ik gemarginaliseerd word als ik single blijf‘. Uiteraard is de hele film één grote uitvergoting, maar het gaf wel een interessante kijk op dit issue waar veel jonge -vaak ook hoogopgeleide- vrouwen in dit werelddeel mee worstelen.
Lachen? Egypt Air Announcement met een twist
Een geweldige persiflage op de aankondiging die je altijd in het vliegtuig hoort, in dit geval van Egypt Air. Of het nou de droge toon is waarop excuses worden gemaakt voor de vier (4!)dagen vertraging of het bericht dat de inflight movie niet vertoond kan worden omdat ze thuis vergeten zijn de videorecorder aan te zetten: als je even lekker wilt lachen: hier is ie!