The first Saudi woman who…

Raha Moharrak- Mount EverestRecently, we have seen the media full with messages about Saudi women breaking boundaries. What does this mean?

Raha Moharrak was the first Saudi woman to climb the Mount Everest. She reached the top of the world in May 2013 as part of the ‘Arabs with Altitude’ expedition. Read more about this achievement here.

Then there is Haifa al-Mansour, director of ‘Wadjda’, a lovely movie about a ten-year old girl who dreams about a bicycle. Read more about ‘Wadjda’ or listen to this podcast interview with Haifa al- Mansour, the first Saudi female director of a full feature film.

In London 2012, the first ever Saudi women – Sarah Attar (800 m) and Wodjan Shaherkani (judo) – were sent off to the Olympics. Shaherkani’s presence was unsure when her father objected to her not wearing the hijab. The International Judo Federation ultimately decided that she could wear a special sportshijab. Read more about these sportswomen here.

Is this a trend developing?

Lees verder

Heerlijke Saudische film: Wadjda

WadjdaDe eerste lange speelfilm van een vrouwelijke regisseur uit Saudi- Arabië: zo wordt de film ‘Wadjda’ aangekondigd. Dat zegt natuurlijk nog niks over de kwaliteit, maar het was een feestje!

Wadjda is een meisje van 10 dat graag haar eigen ding doet in het conservatieve Saudi-Arabië. Onder haar zwarte abaya (lange jas) draagt ze zwarte All Stars, ze maakt armbandjes die ze verkoopt en ze speelt veel met haar buurjongen. Misschien niet allemaal even spannend volgens Nederlandse normen, maar in Saudi-Arabië dat bol staat van conservatieve opvattingen zoekt deze jongedame de grenzen regelmatig op.

Haar grote droom? Een mooie fiets waarmee ze tegen haar buurjongen kan racen. Lees verder

Reflecties op Edward Said Conference & Palestina

Afgelopen week nam ik deel aan de Edward Said Memorial Conference, georganiseerd door Universiteit Utrecht. 9 Palestijnse studenten waren door de Lutfia Rabbani Foundation in de gelegenheid gesteld om ook deel te nemen. Edward Said was per slot van rekening een belangrijke academicus met Palestijnse roots. Dit jaar is het 10 jaar geleden dat hij overleed, vandaar het ‘memorial’.  Said zette zich in voor de kracht van het woord, voor dialoog en voor kunst en cultuur als belangrijke middelen om verschillen te overbruggen. Said werd bekend door zijn kritiek op de westerse perceptie van het oosten, met name uitgewerkt in zijn boek Orientalism (1978).

Ik deed nieuwe kennis en inzichten op, ook over de Palestijnse zaak. De Palestijnse studenten hadden van te voren de opdracht gekregen een presentatie voor te bereiden over vrede, in het kader van het Perpetual Peace Project van Universiteit Utrecht. Het idee is om vrede uit de abstracte hoek te halen en concreet te maken. De reflecties van de Palestijnse studenten waren boeiend, denk maar eens aan het verschil tussen ‘negative peace’ (absence of violence, veelal het geval in Palestina) en ‘positive peace’ (waar ‘justice’ heerst, waar mensen een leven kunnen opbouwen, met basisvoorwaarden en toekomstperspectief). Voor ons zo gewoon, maar in Palestina ontbreekt het.Lees verder

Karen Armstrong pleit voor compassie

Charter for CompassionAfgelopen vrijdag mocht ik deelnemen aan een masterclass van de Universiteit Utrecht. Britse denker Karen Armstrong was de spreker. Karen Armstrong kende ik met name van haar boek ‘A history of God’, een knap geschreven boek over de 3 monotheistische religies. Als voormalig non heeft zij veel geschreven en gesproken over religie.

Sinds een jaar of vijf zet zij zich in voor een belangrijke, spirituele benadering van de wereld. Samen met een snel groeiende groep aanhangers, doet zij een krachtige oproep tot compassie. Haar ‘Charter voor Compassion‘  roept op tot de wereldwijde verbreiding van De Gulden Regel: Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Deze gouden regel overstijgt elke religie, want uiteindelijk wil toch niemand dat hemzelf kwaad wordt gedaan?

Haar oproep tot compassie deed ze voor het eerst bij TED.com. Hier kan je haar oproep tot compassie op TED.com bekijken. Daarna ging het snel en kreeg de beweging steeds meer aanhangers. Er zijn inmiddels verschillende Cities of Compassion (inclusief Groningen en Leiden) en er is ook een Nederlandse tak.

Als we de Gulden Regel in ere herstellen, waar zou de wereld dan over een aantal jaren staan?Lees verder

Topless Jihad Day: Femen bereikt ook de Arabische wereld

Free AminaOp 4 april 2013 is het Topless Jihad Day. Deze dag is uitgeroepen door Femen, de protestbeweging uit Oekraine, bekend om de protesten door vrouwen met ontbloot (boven)lijf. Deze vrouwen strijden voor hun rechten onder het motto: ‘Our God is woman, our mission is protest, our weapons are bare breasts!’

Topless Jihad Day is ontstaan uit solidariteit met de Tunesische Amina. Zij poste in maart 2013 op Facebook foto’s van zichzelf met ontbloot bovenlijf met daarop (onder meer) ‘Fuck your Morals’ geschreven. Vervolgens werd zij vanuit verschillende hoeken van de Tunesische samenleving bedreigd met de dood en dook zij onder. Daarna kwam er door toedoen van Femen een geweldig protest op gang waarbij vrouwen uit de gehele wereld soortgelijke foto’s posten met teksten als ‘Nous sommes toutes Amina’ en ‘Free Amina’. Ook de bekende Egyptische blogster (en Femen Egypte voorzitter) Aliaa Magda Elmahdy poste een foto: ‘There will be million Amina’.

Dit schrijft Femen op haar Facebook pagina over Topless Jihad Day:Lees verder

Lubna Olayan: machtige zakenvrouw in de Golf

Lubna OlayanEen sterke vrouw, vandaag uit de zakenwereld in de Golf. Lubna Olayan is CEO van het Saudische Olayan Financing Company, een familiebedrijf opgezet in 1947 door haar vader. Het bedrijf is een conglomeraat van bedrijven die actief zijn op verschillende terreinen; onder meer in distributie, fabricage, diensten en investeringen. Het bedrijf is zowel lokaal als regionaal actief en is een belangrijke speler in de zakenwereld in de Golf.

In 2004 was Lubna Olayan de eerste vrouw die op een gemengde conferentie in Saudi-Arabië het publiek toesprak, tijdens het Jeddah Economic Forum. Saudi-Arabië kent nog altijd een strikte scheiding van de seksen, daarom was dit zo bijzonder.

Tijdens haar speech riep ze op tot een land waar “any Saudi citizen, irrespective of gender who is serious about finding employment, can find a job in the field for which he or she is best qualified, leading to a thriving middle class and in which all Saudi citizens, residents or visitors to the country feel safe and can live in an atmosphere where mutual respect and tolerance exist among all, regardless of their social class, religion or gender.”Lees verder

Internationale Vrouwendag in de Arabische wereld

International Womens DayOok de Arabische wereld viert Internationale Vrouwendag 2013, zij het beperkt en in specifieke kringen.

Als je op International Womens Day in de database zoekt, dan tref je in Jordanië het AAT festival: kunst, cultuur, optredens en debatten. Aan de basis van dit festival staat onder meer performer Lana Nasser. Een bijzondere, sterke vrouw die door middel van kunst aandacht vraagt voor maatschappelijke kwesties, waaronder de positie van vrouwen. Lees hier mijn eerdere post over Lana Nasser.

In Egypte tref je een aantal dingen aan, waaronder een bijeenkomst nabij de pyramides van Gizeh…georganiseerd door een Nederlandse. Ook kortingsacties voor vrouwen… kortom, slimme marketing.

De cosmopolite Emiraten (Dubai, Abu Dhabi) organiseren meer ter gelegenheid van 8 maart. Onder meer de jaarlijks terugkerende Global Women Leaders Conference.Lees verder

Lachen: culturele observaties door komiek Maz Jobrani

De tweede verjaardag van mijn blog vier ik met een geweldige Ted Talk. De Iraans-Amerikaanse komiek Maz Jobrani gaf deze talk in 2012 in Qatar. Vol scherpe culturele observaties: over de internationale samenleving die Qatar is, over de (verschillende) wijzen van begroeten in dit deel van de wereld en over de angst voor alles wat Arabisch is.

Enjoy!

Gangnam style adopted by the Arab World

The YouTube hit ‘Gangnam Style’, by Korean singer PSY, also hits the Arab world. It is heard in cities throughout the region, including Sanaa (Yemen), as Your Middle East contributor Adam Baron reported last December.

Many local artists were inspired by PSY and created their own version of this hit song. The original tune parodies the lifestyle of rich Koreans. The Arab versions target local habits and way of life, in different forms and styles. Some examples include:

– Egyptian Style. Egyptians have a name to maintain as funny people. Well done with this ‘Hobba Egyptian Style’. It’s a hilarious insight into the elite of Egypt; sushi, jazz, Facebook, Twitter and laptops.

– Saudi Style. It features a sarcastic depiction of the phenomenon known in the Saudi society as “the guy in undershirt and thobe pants.” This expression refers to young men who wear white undershirts and thobe pants which look more like undergarments. Click here for a detailed account of this phenomenon.

– Moroccan Style. This is a video parody by a group of Moroccans, ‘singing’ the official song.

 Algerian Style. Animation style video and singing about the European lifestyle some Algerians like to pursue.

Many more can be found on YouTube. Some are professional, some funnier than others, but there is enough to enjoy! As Adam Baron stated in his piece on Gangnam Style in Sanaa “what unites us is ultimately more powerful than what divides us. Regardless of culture, religion or language, people are largely after the same things.”

For the past few months, that has clearly been Gangnam Style and the uniting effect of this global phenomenon is obvious. Thank you PSY!

Deze post schreef ik voor Your Middle East, een internationale website over de regio.

Alexine Tinne (1835) reisde al naar het Midden-Oosten

Alexine TinneSterke vrouwen te over in de Arabische wereld, maar Nederland kent ook stoere dames. Al in 1835 werd Alexine (ook wel Alexandrine) Tinne geboren, in een rijk, adelijk, Haags milieu. Van jongs af aan droomde ze van reizen, naar Afrika, het Oosten en verder. Ze ondertekende een brief aan haar nichtje met: ‘Reine de Palmyra’. Daarmee verwees ze naar de koningin van Palmyra, de illustere Zenobia.

Het reizen zat in de familie, want voor haar tiende was ze al met haar ouders in Rome, Nice en Parijs geweest. En dat in een tijd dat reizen heel wat meer voeten in de aarde had dan nu. Stukken van de wereld waren nog niet in kaart gebracht, het waren nog witte vlekken.

In 1855 werd het tijd voor het echte werk, op reis richting die witte vlekken. Alexine vertrekt – samen met haar moeder en hun enorme gevolg (daarover zometeen meer)- voor verschillende reizen naar het Midden-Oosten. Tijdens die reizen bezoekt ze Egypte, Libanon, Syrië en het heilige land. De reis van Luxor naar de Rode Zee, die we nu in een uur of vier doen, duurde zestien dagen (!) per karavaan. In Egypte ontwikkelde ze het idee om verder de Nijl op te varen, diep Afrika in.

Dames van stand reizen natuurlijk niet basic. IJzeren ledikanten, matrassen, kisten vol zilveren bestek en porselein servies werden door het enorme gevolg van de dames meegedragen. Lees verder