Ali Ferzat (1951) is een bekende Syrische politieke cartoonist. Hij is altijd heel kritisch geweest over het regime en de huidige ontwikkelingen in zijn land zijn een bron van inspiratie. Hiernaast een recente cartoon waarin de Syrische leider Assad een lift vraagt van de vluchtende Libische (inmiddels vermoorde) leider Ghaddafi. Op deze pagina van Creative Syria staat een slideshow met verschillende cartoons van Ferzat. De cartoon ‘Women’ toont een vrouw en een man waarbij haar ogen en mond sleutelgaten zijn en de man heeft de sleutelbos. Brilliant in zijn eenvoud, kijk zelf!
Het Egypte van Naguib Mahfouz
Op 11 december 2011 was het de 100ste geboortedag van Naguib Mahfouz. Deze Egyptische schrijver (1911-2006) is ongetwijfeld de beroemste schrijver uit de Arabische wereld, omdat hij in 1988 de Nobelprijs voor de Literatuur won. Ondanks deze waardering is Mahfouz nog altijd een onbekende schrijver voor velen, helaas.
Mahfouz heeft in zijn schrijversloopbaan heel veel geschreven, maar het bekendst is toch wel zijn Caïro-trilogie waarin hij in drie delen een familie volgt en en passant een prachtig beeld van Caïro schetst, en specifiek van de volkswijk waar hijzelf opgroeide. Ik heb ook goede herinneringen aan het boek ‘In een roes op de Nijl’: intelectuelen die samen komen op een boot op de Nijl en die genieten van alles wat god verboden heeft. Prachtig geschetst. Het verhaal werd in 2002 met onder meer Sabri Saad el Hamus bewerkt tot een Nederlands toneelstuk.
Ter ere van zijn 100ste geboortedag schreef een journalist van de Engelse krant de Guardian een boeiend portret. De trilogie en ook veel ander werk is in vele talen vertaald, waaronder het Nederlands. De boeken van Mahfouz zijn nog steeds te koop en te leen.
De vrouwen van de Arabische lente vallen in de prijzen
De inzet van de vele vrouwen tijdens de Arabische lente gaat gelukkig niet onopgemerkt voorbij: de Nobelprijs voor de Vrede, de Sakharov Prize for freedom of thought en de Anna Politkovskaya Award gingen in 2011 allemaal naar Arabische vrouwen die een belangrijke rol spelen in de Arabische lente.
In de prijzen vielen:
- Tawakkul Karman uit Jemen
- Razan Zaitouneh uit Syrië
- Asmaa Mahfouz uit Egypte
Sint in Caïro
Sinterklaas komt ook in Caïro langs. Uiteraard zou ik zeggen, want waar komt de lieve man niet? Op de Shellschool en bij de Nederlandse ambassadeur viert de Nederlandse gemeenschap Sinterklaas. Tijdens mijn studietijd in Egypte -jaren negentig- mochten mijn studievriendin en ik pietjes zijn. Sint en pieten werden per koetsje door het warme Caïro vervoerd. Ik ‘viel’ uit de koets en strompelde met een verbonden been naar de residentie. Daar mocht ik de Hollandse kindjes opjutten om keihard ‘Sint!’ te roepen. Een bijzonder geluid in deze omgeving en met deze temperaturen. Uiteraard vond Sint de weg naar al die blije kids.
DutchOrientals brengt oost en west samen
De Arabische wereld inspireert en graag deel ik een mooi voorbeeld, namelijk DutchOrientals. Melissa Jonker is de persoon achter DutchOrientals en zij maakt heerlijke kunstwerken, waarbij ze haar liefde voor oude kunst en de Oriënt samen laat komen in onder meer kaarten en gift tags. Zoals ze zelf zegt: ‘DutchOrientals gaat over een bijzondere ontdekkingstocht. Een reis tussen oost en west, op zoek naar schoonheid en verbinding.’ Het resultaat mag er zijn!
Naast deze post staat ‘Colibri’ uit de serie Happy Birds. En zijn nog meer vrolijke vogels, kaarten in de serie ‘daydreaming’ en bijzondere kerstkaarten, allemaal te bestellen via DutchOrientals.nl.
Arabische moderne kunst verrast
Het werk van Lalla Essaydi (Marokkaanse die nu woont in de VS) spreekt mij ook aan. Voor de serie ‘Converging Territories’ fotografeerde zij vrouwen in doeken gewikkeld waarop hennateksten staan gekaligrafeerd. In de catalogus van Noorderlicht (Leeuwarden, 2004) waar zij eerder exposeerde en waar ik haar werk leerde kennen, lichtte ze deze serie toe als ‘het geven van een stem aan vrouwen’. Veel van haar werk betreft de vrouwelijke identiteit. Op deze website is de serie ‘Converging Territories’ te zien.
Saudi Jeans- Saudi-Arabië verhelderd
Saudi-Arabië is zo’n land waar veel mensen in het westen weinig van weten. Maar wat is er wel bekend?
- het is een olierijk land en dus steenrijk
- de bakermat van de islam ligt er: Mekka en Medina
- vrouwen mogen er niet autorijden. De laatste tijd bereiken ons berichten over vrouwen die in opstand komen tegen dit verbod (yes!). Manal al Sharif is de bekendste activiste, zij plaatste een video op YouTube waarin ze achter het stuur zit. Ze werd hiervoor gevangen gezet en weer vrijgelaten, maar ze heeft de strijd niet opgegeven, en met haar andere vrouwen.
- kort geleden hoorden we dat vrouwen nu eindelijk ook stemrecht krijgen (dubbel yes!).
Er is echter nog veel dat we niet weten van dit land. Een paar voorbeelden:
- hoewel er kapitalen binnenkomen uit olie-inkomsten, leven veel mensen in betrekkelijke armoede. De rijkdom is niet goed verdeeld.
- het land drijft op expats, waardoor de voertaal op straat veelal Engels is. Heel veel Saudi’s hebben bovendien in de VS of Engeland gestudeerd.Lees verder
Rima Khcheich- Libanees zangtalent
Een zangeres om in de gaten te houden is de Libanese Rima Khcheich (1974). Ze heeft een prachtige stem en haar muziek is een genot voor het oor. Klassiek Arabisch, maar veelal met jazzinvloeden, prachtig. Zij werd ergens de nieuwe Fairuz genoemd, een mooi compliment. Rima is regelmatig in Nederland, want ze werkt al jaren samen met een aantal Nederlandse jazzartiesten, waaronder Yuri Honing en Tony Overwater.
In november 2011 trad zij op tijdens het Jazz International Festival in Rotterdam. Met een jazztrio bracht ze klassieke Arabische muziek ten gehore. Liedjes uit vervlogen tijden waarin bijvoorbeeld twee geliefden samen in het maanlicht van een glas wijn genieten. Dit ontlokte bij haar de opmerking dat over dit soort zaken nu niet meer zo makkelijk gezongen wordt. De regio is conservatiever geworden en dat merk je ook in de kunst.Lees verder
Persepolis: opgroeien tijdens de Iraanse revolutie
Ik maak een uitstapje naar Iran. Dat is wel geen Arabische wereld (er wordt daar namelijk geen Arabisch gesproken, maar Farsi/Perzisch wat hetzelfde alfabet gebruikt als het Arabisch, maar grammaticaal totaal anders in elkaar zit) maar het is een zeer boeiend land in de regio en een onlosmakelijk deel van het Midden-Oosten. Fijn zo’n eigen blog, kan je nog eens een uitstapje maken 😉
Recent las ik een bericht dat in Tunesie conservatieve moslims het gebouw van een televisiezender wilden aanvallen omdat deze zender de film ‘Persepolis’ zou uitzenden. Deze prachtige animatiefilm uit 2007 van Marjane Satrapi vertelt haar verhaal als opgroeiend persoon tijdens en na de revolutie in Iran. In de film heeft de jonge Marjane een gesprek met God, wat deze mensen in het verkeerde keelgat schoot. Lees verder
Social talk en handen schudden
Als je in een Arabisch land met iemand in gesprek komt, begin je met sociale woorden. Hoe is het met je? Je gezondheid? Je vraagt niet naar iemands vrouw, maar je kan wel in meer algemene termen informeren naar het thuisfront. Business is personal, dus ook in zakelijke contacten moet eerst een relatie opgebouwd worden.
Dat is wel even wennen voor Nederlanders die gewend zijn om direct ter zake te komen: dit heb ik te bieden, wil jij het hebben? Je product kan nog zo goed en mooi zijn, het begint toch echt met het opbouwen van een vertrouwenrelatie. Als je daar serieus in investeert, kan je ook echt heel ver komen en is dat wellicht de start van een jarenlange (zakelijke) relatie.
Handen schudden hoort er ook bij, in elk geval tussen mannen. Lees verder