De Palestijnse zaak in een krachtig beeld: Hanzala

Hanzala25 jaar geleden -op 29 augutus 1987- stierf Naji Al Ali, Palestijnse kunstenaar, nadat hij in Londen was neergeschoten. Naji Al Ali was de geestelijk vader van Hanzala, een belangrijk symbool voor de Palestijnse strijd. Zijn ‘zoon’ Hanzala is een arm en lelijk jongetje van 10 jaar oud dat opgroeit in een vluchtelingenkamp. Overigens net als zijn ‘vader’ die vanaf zijn 10e in een Libanees vluchtelingenkamp opgroeide.

De cartoons van Hanzala leggen in één krachtig beeld een onderwerp helder, ironisch en soms pijnlijk uit. Zoals in de cartoon naast deze post. Op de Hanzala website staan nog veel meer cartoons. Hanzala verscheen tussen 1975 en 1987 in duizenden cartoons, veelal met zijn rug naar de lezer toe, alsof hij alleen maar getuige is van de situatie.Lees verder

Fijn suikerfeest!

Eid Mubarak van GalleryHeart.comMiljoenen moslims vieren deze dagen het einde van de Ramadan. De vastenmaand wordt traditioneel afgesloten met het Suikerfeest, ook wel Eid El Fitr of Şeker Bayramı genoemd. Het is een echt familiefeest dat drie dagen duurt. Samen eten, bij elkaar op bezoek gaan, cadeautjes voor de kindjes en veel zoetigheid (vandaar ook de bijnaam ‘Suikerfeest’). Een beetje zoals de Nederlandse kerst dus. Mensen wensen elkaar ‘Eid Mubarak’: een gezegend feest. Ook zijn er de bijbehorende (e-)kaartjes, zoals naast deze post.

Ramadan is de negende maand van het islamitische jaar en is de maand waarin het overgrote deel van de moslims van zonsopgang tot zonsondergang vast. Dat betekent geen eten, geen drinken, niet roken en ook geen seks. Lees verder

Taboedoorbrekende roman ‘Het Yacoubian’

Het Yacoubian/ toestemming van uitgeverij MouriaCultuur vindt ook zijn weerslag in boeken. Een heerlijk boek van Egyptische hand is ‘Het Yacoubian’. De Egyptische tandarts Alaa Al Aswany schreef hiermee in 2002 een bestseller, die vanuit het Arabisch in meer dan dertig talen is vertaald. De roman deed veel stof opwaaien in de Arabische wereld, onder andere door de openheid over homosexualiteit en de maatschappij-kritische toon (corruptie en sociale taboes).

Het verhaalt over het Yacoubian, een appartementengebouw in het hart van Caïro, neergezet rond 1930. Toen woonden er enkel rijken en hoogwaardigheidsbekleders met hun gezin. In 1990, aan de vooravond van de Golfoorlog, is het de woning van vele gezinnen, appartementen zijn opgedeeld en in de hutjes op het dak (vroeger alleen voor opslag gebruikt) wonen ook hele gezinnen.

Dit overvolle gebouw is een mooie metafoor voor de Egyptische samenleving. Ook is het de perfecte setting voor een ontluikende liefde tussen twee jonge mensen, de uiteindelijke radicalisering van een van beiden, een bemiddelde homo die in het homofobe Egypte zijn weg probeert te vinden en een rijke zakenman die vooral achter de vrouwen aanzit en door zijn zus uit zijn eigen appartement wordt gezet. Veel verhaallijnen die af en toe samen komen en dan weer hun eigen weg gaan.

Lees verder

Haifa Al Kaylani vecht voor vrouwen

Haifa Fahoum Al KaylaniEen vrouw die veel betekent in de strijd voor een betere positie van en kansen voor vrouwen in de Arabische wereld, is Haifa Fahoum al Kaylani (Palestina, 1956). Haar overtuiging is dat als het goed gaat met vrouwen, dan gaat het ook goed met families en gemeenschappen. Het is zonde om het potentieel van vrouwen niet te benutten en daar zet zij zich al jaren met hart en ziel voor in. Ik ben het helemaal met haar eens en daarom dit portet.

Naast haar voortdurende strijd voor kansen, laat zij ook niet na te benadrukken wat er al bereikt is op het gebied van de positieverbetering van vrouwen in de Arabische wereld. Zoals verbeterde wetgeving in verschillende landen  en bijvoorbeeld vrouwelijke CEO’s en ministers. In dit artikel geeft Haifa Al Kaylani haar visie op de rol die vrouwen kunnen (en moeten!) spelen in de samenleving.

In 2001 zette Haifa Al Kaylani het Arab International Women’s Forum op, een netwerkorganisatie met als motto: ‘Building Bridges, Building Business’.Lees verder

De Profeet van Kahlil Gibran

De ProfeetEens in de zoveel tijd lees ik in ‘De Profeet’ van de Libanese dichter Kahlil Gibran (ca. 1882-1931). Als je zijn werk nog niet kent, lees dan vooral verder, want het is bijzonder! Gibran was een poëtische schrijver, filosoof en hij schilderde ook graag.

Gibran werd geboren in Libanon en verhuisde op zijn 12e naar de Verenigde Staten. Hij heeft verschillende werken gepubliceerd, maar ‘The Prophet’ is zeker het bekendste werk. Het werk verscheen in het Engels in 1923 en is (nog steeds!) een van de best verkopende boeken ter wereld. Het is in meer dan 40 talen vertaald.

Deze bijzondere man heeft toekomstbestendig geschreven, dat blijkt wel. Zijn woorden worden nog vaak aangehaald, onder andere bij bijzondere gelegenheden zoals bruiloften en geboortes. In het verhaal geeft een profeet (Almoestafa) zijn visie op allerlei onderwerpen en dat leidt tot filosofische woorden.

Zo zegt hij over kinderen:

‘Jij mag hun geven van je liefde, maar niet van je gedachten, want zij hebben hun eigen gedachten. Je mag hun lichamen huisvesten, maar niet hun zielen want hun zielen toeven in het huis van morgen, dat je niet bezoeken kunt, zelfs niet in je dromen. Je mag proberen hun gelijk te worden, maar tracht hen niet aan je gelijk te maken.’Lees verder

De Arabische wereld door de lens van Arabische fotografes

Les Femmes du Maroc © Lalla Essaydi/Courtesy Edwynn Houk Gallery, New York De Arabische wereld is veel meer dan de dictators, onderdrukte vrouwen en fundamentalisten die de media ons graag laten zien. De regio kent ook een groeiende kunstscene, waaronder een aantal krachtige fotografes wiens werk in musea, galeries en op internet te bewonderen is. Eerder blogde ik ook al over moderne kunst uit de Arabische wereld en over het enige museum ter wereld met hedendaagse Saudische kunst: het Greenbox Museum in Amsterdam.

Graag breng ik het werk van drie Arabische fotografes naar voren. Ik put daarvoor uit het heel arsenaal aan kunstenaars uit de regio, er is echt nog zoveel meer te delen!

Het werk naast deze post is van Lalla Essaydi (Marokko, 1956) en komt uit de serie ‘Les Femmes du Maroc’. Essaydi heeft verschillende prachtige series gemaakt met vrouwen gehuld in witte lakens vol gekalligrafeerde teksten. Dit is haar manier om deze vrouwen een stem te geven. Ik vind haar foto’s zo krachtig en visueel aantrekkelijk, ik zou er graag een aan de muur hangen. Op de website van de Edwyn Houk Gallery zijn diverse series van haar werk te zien.

Reem Al Faisal is een Saudische prinses en fotografe. Lees verder

Khaled zet De Doelen op zijn kop

KhaledTwee weken achter elkaar grote Arabische sterren op een Nederlands podium, wauw!! Ik was in mijn element. Na de Syrische Assala in het Concertgebouw (lees ook mijn post daarover) stond op zaterdag 12 mei Khaled in de Doelen. De hele zaal feestte mee op ‘Aicha’ en ‘Didi’, onder begeleiding van het Metropole Orkest. Deze opname van Aicha geeft een aardige indruk van het concert en geniet ook van dit hele kleine stukje ‘Didi‘.

Heerlijk om mee te deinen op deze fijne muziek. Zoals een vriendin zei: ‘Voer mij maar af naar de Sahara!’  Jammer alleen dat het geluid de eerste helft niet geweldig was afgesteld, waardoor Khaled niet overal bovenuit kwam. De tweede helft was het geluid wel helemaal goed. Een feest om naar te kijken was ook de dirigent: Jules Buckley. Wat een swingende kerel, hij wist het publiek geweldig op te zwepen, toch niet het eerste waaraan ik denk bij een dirigent. Support act Douzi was trouwens ook hartstikke leuk. Dit is een van de nummers die hij liet horen.

Over Khaled en de muziek is natuurlijk nog meer te vertellen…Lees verder

Concertgebouw in Arabische sferen

Souk 2012Arabische sferen in het Concertgebouw tijdens SOUK 2012 maakten eindelijk mijn lentegevoel los. SOUK is een concert en dansfeest waarbij grote sterren uit de Arabische wereld het podium delen met symfonieorkest Holland Symfonia, solisten van Het Nationale Ballet en andere Nederlandse artiesten. De geweldige Syrische zangeres Assala Nasri was de ster van de avond. Ik kende haar van haar megahit ‘Ya Magnoon’ ( oh, gek) waarin ze het Arabische Romeo en Juliette verhaal bezingd.

Ze pakte de hele zaal in met haar geweldige stemgeluid en glitterjurk: een echte diva zoals de Arabische wereld ze graag ziet. Met het nummer ‘Samahtek’ (Ik vergaf je) mobiliseerde ze de gehele zaal: iedereen zong mee, Arabisch of niet. Op Arabsounds staat een live opname van Samahtek . Aan het eind van het concert sprak Assala het publiek toe over vrijheid, iets dat in haar land ontbreekt. Assala heeft vanaf het begin van de opstand in Syrië sterk geageerd tegen het geweld van het regime. Ze sprak haar waardering uit over de vrijheid in Nederland, laten we trots zijn op die vrijheid en haar in stand houden!

Verder stonden Moss, de Marokkaanse zanger Souiri en Michiel Borstlap op het podium. Hier tref je een filmpje aan van het optreden van Souiri tijdens SOUK, het begint rustig, maar aan het eind gaat hij los!

Lees verder

Zubayda had het beste voor met pelgrims

Tijdens mijn bezoek aan de Hadj tentoonstelling in het British Museum werd mijn aandacht getrokken door het verhaal van Zubayda, vrouw van Harun al Rashid (ca. 763- 809), khalief van de Abbasieden in het gebied dat we nu Irak noemen. Bagdad was de hoofdstad van het rijk der Abbasieden. Een khalief is de leider van de islamitische gemeenschap. Harun al Rashid speelt ook een belangrijke rol in de verhalen van 1001 Nacht. De tijd van khalief Harun al Rashid stond bekend als een periode van grote wetenschappelijke, culturele en religieuze bloei.

Maar genoeg over Harun Al Rashid, ik wil het hebben over zijn vrouw: Zubayda (gestorven in 831). Zubayda wendde haar positie als belangrijkste vrouw aan het hof aan om zich in te zetten voor de verbetering van de omstandigheden van de vele pelgrims die ook toen al Mekka bezochten voor de bedevaart, de hadj.  De jaarlijkse bedevaart naar Mekka was een zware onderneming en zeker niet zonder gevaren.

Langs de route van Bagdad naar Mekka en Medina liet zij bronnen en andere watervoorzieningen en karevanserais (pleisterplaatsen) aanleggen. Lees verder

Dilem: krachtige cartoons uit Algerije

Dilem 070312Dagelijks wordt Algerije getrakteerd op de cartoons van Dilem (Ali Dilem, Algerije, 1967). Ze worden gepubliceerd in de Franstalige krant Liberté, een krant in handen van Cevital, het grootste private bedrijf in Algerije. De geschreven pers in Algerije is relatief vrij en dat merk je ook aan deze cartoons. De verschillende kranten vertegenwoordigen verschillende (machts)belangen in het land. Liberté kun je linken aan privaat ondernemerschap, maar ook aan de oostelijke streek Kabilië.

Ondanks die relatieve vrijheid van de pers wordt Dilem regelmatig bedreigd en in 2006 werd hij een jaar gevangen gezet voor zijn cartoons van president Bouteflika. Hij gaat echter moedig door met zijn cartoons.Lees verder